گزارش، نگاهی به سیاست خارجی آنکارا؛ شتاب در لیبی٬ تنش با فرانسه و آینده مبهم در ناتو - تور آلمان ارزان

با ما همراه باشید و با تور فرانسه ارزان از کشور عشاق دیدن کنید و در شهرهای پاریس، مارسی بگردیم و برج ایفل ، موزه لوور و دیگر جذابیت های این شهر زیبا را ببینیم

به گزارش گروه بین اللملل خبرنگاران٬ پفراینده لیبی و ابعاد مختلف آن برای ترکیه به موضوع مهمی تبدیل شده است. البته لیبی را بدون موضوع دریای مدیترانه و رقابت های منطقه ای و فرامنطقه ای نمیتوان تحلیل کرد و این همان نقطه ای است که به تازگی موجب شده یک بار دیگر بین ترکیه و فرانسه٬ تنش روی دهد.

فرانسه٬ ترکیه را به شلیک به سوی ناو جنگی خود متهم نموده و در واکنش به فعالیت های نیروی دریایی ترکیه در دریای مدیترانه، گفته بود، ناتو نباید در مواجهه با اقدامات ستیزه جویانه، سر خود را زیر برف کند.

اما مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه در ملاقات با همتای آلمانی خود بیان کرد: تنها راه چاره در لیبی، راه چاره سیاسی است. حفتر به آتش بس پایبند نیست. همچنین رفتار و رویکرد حفتر را در کنفرانس برلین نیز دیدیم.

وی سپس به موضوع اتهام زنی فرانسه به ترکیه درباره رفتار خطرناک با کشتی های فرانسوی پرداخته و گفت: فرانسه باید صادقانه اعتراف کند که با استفاده از اطلاعات نادرست، کارزار ضد ترکی به راه انداخته و باید بدون اما و اگر از ترکیه عذرخواهی کند.

آلمان نگران است٬ ناتو آنالیز می نماید

آنگلا مرکل صدراعظم آلمان به تازگی اعلام نموده که تنش بین ترکیه و فرانسه را به عنوان یک موضوع جدی تلقی میکند.

مرکل٬ بر این باور است که حالا اروپا به خاطر ویروس کرونا٬ با سخت ترین دوران تاریخ خود روبرو است و باید برای حل مشکلات٬ همه با همدیگر همکاری نمایند.

مرکل طرح اتهامات فرانسه علیه ترکیه را به عنوان یک موضوع مهم دفاعی و امنیتی پنداشته و اعلام نموده که این مسائل در 5 قرارگاه مرکزی ناتو به شکل جدی و دقیق مورد آنالیز قرار خواهند گرفت.

آیا فرانسه ترکیه ستیز شده است؟

ترکیه و فرانسه در سالیان اخیر٬ تنش های مقطعی و مختلفی را پشت سر گذاشته اند. در دوران سارکوزی٬ کار به جایی رسید که به خاطر حمایت فرانسه از طرح ادعای تاریخی ارامنه در خصوص رویدادهای 1915 میلادی٬ ترکیه سفیر خود را به مدت چندین ماه به کشور بازگرداند. در دوران ماکرون نیز این رابطه٬ همیشه در فراز و نشیب بوده است.

به تازگی سیاست مدار فرانسوی - تونسی افراطی سونیا کریمی (Sonia Krimi) که با مواضع ضدترکیه ای و همکاری با لابی ارامنه شناخته می گردد٬ در انتخابات محلی٬ آرای خود را در حد 50 درصد از دست داده و تلقی آنکارا این است که گفتمان ترکیه ستیزی در فرانسه٬ خریدار چندانی ندارد.

ترکیه در ناتو بماند یا نه؟

برخی از تحلیل گران بر این باورند که حالا نه تنها مخالفین داخلی دولت ترکیه٬ بلکه خود تیم اردوغان هم امیدی به عضویت در اتحادیه اروپا ندارد و پیگیری این موضوع را جدی تلقی نمی نماید.

به همین خاطر توصیه می نمایند که ترکیه باید به جای دویدن بی حاصل در دشت بایر اروپا٬ در جهت شانگهای و جاده ابریشم بدود و علاوه بر نزدیک شدن به چین و روسیه٬ تقویت روابط با ایران و تجدیدنظر در خصوص سوریه و مصر را هم در دستور کار قرار دهد.

برخی از آنان٬ حتی پا را از این فراتر نهاده و بر این باورند که ترکیه٬ اساساً هیچ نیازی به ماندن در ناتو هم ندارد و باید از این جبهه نظامی بی خاصیت٬ خارج گردد.

اگر چه هواداران خروج ترکیه از ناتو٬ رفته رفته صدای خود را بلندتر به گوش می رسانند اما در مقابل٬ تحلیل گران دیگری نیز٬ به طور مداوم این موضوع را طرح می نمایند که سرنوشت توریسم و تجارت ترکیه با اروپا گره خورده و هر جوری شده باید وارد اتحادیه شد و از مزایای فراوانی همچون کاهش هزینه های گمرکی صادرات و دیگر فواید عضویت بهره مند شد و به منظور حفظ موازنه بین شرق و غرب٬ ماندن در ناتو را هم برای ترکیه٬ همچون یک ضرورت تاریخی و مزیت دفاعی٬ می نگرند.

کارت های ترکیه در برابر اروپا و ناتو

گفته شد که در ترکیه٬ شمار تحلیل گران ملی گرا و محافظه کار هوادار خروج از ناتو و اتحادیه اروپا٬ کم نیستند. اما تحلیل شرایط سیاسی- مالی این کشور نشان می دهد که چنین دیدگاهی٬ نسبت و انطابق چندانی با واقعیت ندارد و اتفاقاً تیم اردوغان و اتاق فکر حزب عدالت و توسعه٬ کوشش برای تکمیل فرایند عضویت در اتحادیه اروپا را در راستای تحقق اهداف سند توسعه 2023 میلادی می بیند.

در همین حال٬ تلقی تیم اردوغان و دستگاه دیپلماسی ترکیه از تداوم عضویت در ناتو٬ این است که این عضویت٬ برای ترکیه هزینه هایی دارد. اما در مقابل٬ فوایدی هم دارد.

ترکیه برای ایستادگی در برابر برخی تصمیمات اتحادیه اروپا و ناتو٬ کارت هایی در دست دارد که برخی از آنها عبارتند از:

1.گفته های مقامات رسمی ترکیه حاکی از آن است که 3 و نیم میلیون شهفرایند آواره سوری ساکن ترکیه هستند. اما رسانه های ترکیه و برخی از سیاست مداران مخالف اردوغان بر این باورند که این آمار اندکی بیش از 5 میلیون نفر است. به این ترتیب٬ ترکیه هنوز هم عنوان کشوری را یدک می کشد که بیشترین آوارگان و پناهجویان را در خود جای داده است.

همین سه روز پیش بود که با غرق شدن یک قایق کوچک حامل مهاجرین قاچاقی در دریاچه وان 60 نفر از آنان غرق شدند. 60 نفری که در حال طی کردن شرق ترکیه به سمت غرب و کوشش برای رسیدن به اروپا بودند. بنابراین٬ کنترل مهاجرین و آوارگان٬ یکی از مهم ترین کارتهای ترکیه در برابر اروپا و ناتو است.

2.علاوه بر موضوع آوارگان که البته احتمالاً برخی از چهره های داعشی و رادیکالی نیز خود را در میان آنان جا داده و بیم رسیدن آنان به اروپا وجود دارد٬ ترکیه دروازه عظیم ورود مواد مخدر به اروپا نیز هست و این ها مسائلی نیستند که غرب بتواند اهمیت آنها را نادیده بگیرد.

3.ترکیه هنوز هم تنها عضو مسلمان ناتو است که با شرایط جغرافیایی خاص خود و نزدیکی به جغرافیای روسیه٬ ایران و آسیای میانه٬ می تواند نقطه مهمی برای ناتو باشد.

ترکیه٬ ناتو و مدیترانه

در چند سال گذشته٬ تحرکات نیروی دریایی ترکیه و توجه به مفهومی به نام ماوی وطن یا سرزمین آبی٬ برای ترکیه اهمیت حیاتی پیدا نموده و حالا این کشور به دنبال آن است که در شرق مدیترانه و در حوزه های انرژی و دفاع٬ قدرت نمایی کند. لذا طبیعی است که این تصمیم و عزم جدی ترکیه٬ مخالفینی داشته باشد و بر رویکرد کشورهای ناتویی هم تاثیر بگذارد.

با توجه به این که ترکیه با 740 هزار نفر نیروی نظامی و نزدیک به 9 میلیارد بودجه سالانه دفاعی٬ دومین نیروی پرشمار و چهارمین قدرت نظامی ناتو به شمار می آید٬ لذا استفاده از این ظرفیت نظامی در پفراینده هایی همچون افغانستان٬ لیبی و دیگر حوزه ها٬ این امکان را به ترکیه می دهد که در بازی عظیمان٬ جایی داشته باشد.

با این حال٬ باید این واقعیت را پذیرفت٬ که ترکیه در بسیاری از پفراینده های مهم منطقه ای و فرامنطقه ای٬ تکروی را بر حضور در حرکت جمعی و تک نوازی را بر همنوازی ترجیح می دهد و به همین خاطر در شرایط فعلی٬ اختلاف نظر بین ترکیه و کشورهایی همچون فرانسه و یونان٬ بر نگرش کلان سران ناتو به ترکیه٬ بی اثر نخواهد بود.

ترکیه تا اینجای کار برای رسیدن به اهداف و آمال سیاسی و مالی خود در لیبی٬ با دو عضو ناتو یعنی فرانسه و یونان درافتاده و تعیین نیست که ادامه فرایند اختلافات آنکارا و پاریس تا چه اندازه بر نقش ترکیه در ناتو٬ تاثیر خواهد گذاشت.

باید دید آیا در ادامه جهت٬ نتایج متفاوت انتخابات 2020 آمریکا و احتمال تغییر رویکرد واشنگتن در خصوص ناتو٬ میتواند موازنات جدید را به وجود بیاورد؟ یا این که ترکیه٬ فرانسه و یونان٬ باید به اختلافات خود عادت نمایند.