آشنایی با 4 مرحله سرطان روده
به گزارش تور آلمان ارزان، تبیان/سرطان کولون قابل درمان است و هرچه زودتر با آزمایشات غربالگری تشخیص داده گردد، بهتر است.
تشخیص سرطان کولون
بر اساس گفته انجمن سرطان امریکا (ACS)، حدود 104270 مورد جدید سرطان کولون در سال 2021 در ایالات متحده تشخیص داده خواهد شد. خبر خوب این که این سرطان ها را می توان به وسیله آزمایشات غربالگری سرطان کولون، مانند کولونوسکوپی، هرچه زودتر تشخیص داد.
در طی کولونوسکوپی، پزشک روده عظیم را از نظر تغییرات یا ناهنجاری ها مورد آنالیز قرار می دهد و پولیپ هایی را که می توانند به سرطان تبدیل شوند، از بین می برد. کولونوسکوپی همچنین می تواند سرطان را زودتر تشخیص دهد تا بیشتر قابل درمان باشد.
بسیاری از موارد سرطان کولورکتال، تا زمانی که در مراحل اولیه تشخیص داده گردد، قابل درمان هستند.
در حقیقت، میزان بقای پنج ساله سرطان موضعی 91 درصد است. حتی در مرحله 3، پیش آگهی برای بیشتر بیماران بسیار خوب است.
سرطان کولون چیست؟
کولون، طولانی ترین قسمت از روده عظیم شما و یک لوله عضلانی 5 فوتی است که بخشی از دستگاه گوارش می باشد و از چهار بخش تشکیل شده است:
. کولون صعودی
. کولون عرضی
. کولون نزولی
. کولون سیگموئید
این وظیفه کولون است که آب و نمک های به جامانده مواد غذایی را جذب کند تا بتواند مدفوع شما را تشکیل دهد. سپس این مواد به رکتوم می رود و در آن جای می گیرد تا زمانی که به سرویس بهداشتی بروید.
سرطان کولورکتال شامل سرطان های روده عظیم است. چه در کولون باشد یا در راست روده، که شش اینچ انتهایی مجرای گوارشی را تشکیل می دهد.
در پوشش داخلی کولون، پولیپ ها (تومورها) می تواند ایجاد گردد. این ها معمولاً خوش خیم هستند، اما بعضی از انواع پولیپ ها می توانند رشد نموده و سرطانی شوند. اگر در طی کولونوسکوپی پولیپ پیدا گردد، پزشک آن را برمی دارد. در صورت خوش خیم بودن، فرصت سرطانی شدن نخواهد داشت. یک پاتولوژیست، پولیپ های برداشته شده را آنالیز می نماید تا به دنبال تغییرات سرطانی باشد.
با گذشت زمان، یک پولیپ سرطانی می تواند از داخل لایه مخاطی کولون به وسیله دیواره عضلانی کولون رشد کند. سرطان می تواند به گره های لنفاوی یا سایر قسمت های بدن گسترش یابد.
عوامل خطر سرطان کولون
موارد زیر عوامل خطر سرطان کولورکتال هستند:
. داشتن بیماری التهابی روده (IBD)، که شامل بیماری کرون و کولیت اولسراتیو است.
. سابقه شخصی یا خانوادگی سرطان کولورکتال یا پولیپ کولورکتال
. سندرم های ژنتیکی خاص مانند سندرم لینچ
. سبک زندگی بی تحرک
. عدم مصرف کافی میوه و سبزیجات
. رژیم غذایی کم فیبر و پرچرب
. خوردن گوشت های فرآوری شده
. اضافه وزن یا چاقی
. استعمال سیگار یا نوشیدن الکل
در طی کولونوسکوپی، پزشک روده عظیم را از نظر تغییرات یا ناهنجاری ها مورد آنالیز قرار می دهد و پولیپ هایی را که می توانند به سرطان تبدیل شوند، از بین می برد. کولونوسکوپی همچنین می تواند سرطان را زودتر تشخیص دهد تا بیشتر قابل درمان باشد
مراحل سرطان کولون
اگر به سرطان کولون مبتلا شده باشید، پزشک مرحله آن را به شما اطلاع می دهد.
مرحله سرطان، پیش آگهی یا خطر عدم توانایی درمان سرطان یا بازگشت سرطان را به شما می گوید. برای پزشکان، این مراحل اطلاعاتی در خصوص چگونگی درمان سرطان ارائه می دهد.
بیشتر پزشکان متخصص سرطان کولورکتال، سیستم مرحله بندی TNM را دنبال می نمایند که از سه عامل برای مشخص مرحله، استفاده می نماید. طبق موسسه ملی سرطان (NCI)، این عوامل عبارت اند از:
T: اندازه تومور و اینکه آیا این تومور اولیه، گسترش یافته است
N: تعداد گره های لنفاوی مجاور با سرطان
M: متاستاز یا سرطانی که به سایر قسمت های بدن گسترش یافته است
در خصوص بیماران، مسئله این است که پزشکان معمولاً پس از حذف شدن سرطان، از مرحله T و N اطلاع می یابند. در آن موقع، پاتولوژیست آنالیز می نماید که تومور تا چه اندازه به عمق راه پیدا نموده، و همچنین به آنالیز گره های لنفاوی برداشته شده می پردازد تا متوجه گردد که آیا آن ها تحت تأثیر قرار گرفته اند یا خیر.
تومورهای درجه پایین و درجه بالا
تومورها همچنین به صورت درجه پایین یا درجه بالا، طبقه بندی می شوند. این اصطلاحات، چگونگی غیرطبیعی به نظر رسیدن سلول ها را در زیر میکروسکوپ تعریف می نمایند. به این تمایز می گویند؛ برای مثال، در یک تومور کاملاً تمایز یافته، سلول ها نسبتاً طبیعی به نظر می رسند.
سرطان هایی که خوب یا به طور متوسط تمایز یافته اند، درجه پایین در نظر گرفته می شوند، در حالی که سرطان های با تمایز ضعیف، درجه بالا هستند.
تومورهای با درجه بالا، معمولاً تهاجمی تر هستند.
مرحله 0 سرطان کولون
سیستم طبقه بندی، از مراحل 1 تا 4 برای سرطان استفاده می نماید. با این وجود، یک مرحله جداگانه وجود دارد و آن مرحله 0 است.
این یک سرطان واقعی نیست و ممکن زمانی اتفاق بیفتد که شما یک حذف پولیپ از کولون دارای دیسپلازی، داشته باشید که یک بیماری پیش سرطانی است. در مرحله 0، سلول های پولیپ غیرطبیعی هستند؛ اما هنوز به سرطان پیشرفت ننموده اند زیرا به وسیله پوشش داخلی دیواره کولون نفوذ نداشته اند.
برای این نوع پولیپ، روش درمان، حذف پولیپ است و معمولاً به درمان دیگری احتیاج نیست. پزشک در خصوص زمان انجام کولونوسکوپی بعدی، احتمالاً در عرض یک سال، با شما صحبت خواهد نمود.
مرحله 1 سرطان کولون
مرحله 1 نشان دهنده سرطان است. در این مرحله سرطان به لایه های میانی کولون گسترش پیدا می نماید. در بسیاری از مواقع، حذف کامل پولیپ سرطانی در حین کولونوسکوپی تنها روش درمانی مورد احتیاج برای مرحله 1 سرطان کولون است. در مواقع دیگر، اگر سلول های سرطانی در لبه های پولیپ وجود داشته باشد یا سرطان از درجه بالایی برخوردار باشد، بیماران به جراحی اضافی برای از بین بردن سلول های سرطانی باقی مانده، احتیاج دارند.
مرحله 2 سرطان کولون
این مرحله از سرطان کولون خود به زیرمرحله های A2، B2 و C2 تقسیم می گردد که نشان می دهد تومور تا چه اندازه در دیواره کولون رشد نموده است. دسته بندی سرطان روده عظیم مرحله 2 به معنای موارد زیر است:
. مرحله A2: سرطان به وسیله عضله و درون سروزا (بیرونی ترین لایه) دیواره کولون گسترش می یابد.
. مرحله B2: سرطان به وسیله سروزا به صفاق احشایی، بافتی که اندام ها را در شکم می پوشاند، گسترش یافته است.
. مرحله C2: سرطان به وسیله سروزا به اندام های مجاور گسترش یافته است.
فرقی نمی نماید سرطان در کدام زیرگروه از مرحله دوم قرار گرفته باشد، در این مرحله سرطان به غدد لنفاوی یا اطراف بدن گسترش پیدا ننموده است.
درمان احتمالاً جراحی برای برداشتن بخشی از کولون و غدد لنفاوی مجاور است و شیمی درمانی توصیه می گردد.
مرحله 3 سرطان کولون
در مرحله 3، سرطان کولون به غدد لنفاوی مجاور گسترش یافته است. مانند مرحله 2، مرحله 3 سرطان کولون بر اساس میزان رشد سرطان در دیواره کولون، به علاوه تعداد غدد لنفاوی تحت تأثیر، به سه زیر گروه تقسیم می گردد: سرطان در این مرحله هنوز متاستاز (گسترش) پیدا ننموده است.
در اینجا نحوه دسته بندی پزشکان برای سرطان روده عظیم در مرحله 3 آورده شده است:
مرحله 3 A:
· سرطان به وسیله مخاط (داخلی ترین لایه) دیواره کولون به زیر مخاط (لایه بافت کنار مخاط) یا به لایه عضلانی دیواره کولون گسترش یافته است. سرطان در یک تا سه غدد لنفاوی مجاور است یا سلول های سرطانی را می توان در بافت نزدیک این غدد لنفاوی مشاهده نمود.
· یا سرطان به وسیله مخاط به زیر مخاط و چهار تا شش غدد لنفاوی مجاور گسترش یافته است.
مرحله 3 B:
· سرطان به وسیله لایه عضلانی دیواره کولون به سروزای دیواره کولون گسترش یافته است، یا به وسیله سروزا به صفاق احشایی گسترش پیدا نموده است. سرطان در یک تا سه غدد لنفاوی مجاور یا در بافت نزدیک غدد لنفاوی دیده می گردد.
· یا سرطان به لایه عضلانی یا سروزا و همچنین چهار تا شش غدد لنفاوی مجاور گسترش یافته است.
· یا سرطان به وسیله مخاط به زیر مخاط، یا به لایه عضلانی دیواره کولون و همچنین به هفت (یا بیشتر) گره لنفاوی مجاور گسترش یافته است.
مرحله 3 C:
· سرطان به وسیله سروزای دیواره کولون به صفاق احشایی و چهار تا شش غدد لنفاوی مجاور گسترش یافته است.
· یا سرطان به وسیله لایه عضلانی دیواره کولون به سروزا یا به وسیله سروزا به صفاق احشایی و همچنین هفت (یا بیشتر) گره لنفاوی مجاور گسترش یافته است.
· یا سرطان به وسیله سروزای دیواره کولون به اندام های مجاور، همچنین یک یا چند غدد لنفاوی نزدیک یا در بافت نزدیک این غدد لنفاوی گسترش پیدا نموده است.
درمان شامل جراحی برای برداشتن بخشی از کولون و غدد لنفاوی مجاور، به علاوه شیمی درمانی برای کاهش خطر بازگشت سرطان است. در بعضی موارد، مانند اینکه با جراحی نمی توان تومور را به طور کامل از بین برد یا فرد بعضی سرطان ها را پشت سر گذاشته، ممکن است پرتودرمانی توصیه گردد.
مرحله 4 سرطان کولون
این زمانی است که سرطان کولون متاستاز پیدا نموده و از کولون به نقاط دوردست بدن گسترش می یابد. این مرحله نیز بر اساس میزان گسترش سرطان به سه زیر مرحله تقسیم شده است. هر نوع سرطان کولون در مرحله 4 به توضیح زیر تعریف می گردد:
مرحله 4 A: سرطان به یک ناحیه یا ارگان دور مانند کبد، ریه، تخمدان یا غدد لنفاوی دور گسترش یافته است.
مرحله 4 B: سرطان به بیش از یک منطقه یا اندام دور رسیده است.
مرحله 4 C: سرطان به بافتی می رسد که دیواره شکم را می پوشاند و ممکن است به مناطق یا اندام های دیگر گسترش یابد.
در مرحله 4 جراحی روش درمانی نیست، اما می تواند برای از بین بردن سرطان در کولون، غدد لنفاوی و همچنین سایر آسیب ها در محل گسترش سرطان استفاده گردد.
بسته به تعداد و اندازه تومورها، شیمی درمانی ممکن است قبل و یا بعد از جراحی انجام گردد. ممکن است از پرتودرمانی نیز استفاده گردد.
آزمایشاتی برای شناسایی سرطان کولون
چندین آزمایش مختلف برای تشخیص سرطان روده عظیم وجود دارد:
بیوپسی: پزشک تکه کوچکی از بافت را برداشته و به آزمایشگاه می فرستد تا از نظر سرطان مورد تجزیه و تحلیل قرار بگیرد.
کولونوسکوپی تشخیصی: یک لوله نازک و انعطاف پذیر به پزشک امکان می دهد تا کولون و رکتوم را ببیند و می تواند از هرگونه پولیپ یافت شده نمونه برداری کند.
آزمایشات تصویربرداری: آزمایشات CT،CAT، سونوگرافی و MRI می تواند به دنبال سرطانی باشد که به غدد لنفاوی یا سایر بافت ها یا اندام های بدن شما گسترش یافته است.
نرخ بقا
میزان سرطان روده عظیم پنج ساله برای عظیمسالان به توضیح زیر تخمین زده شده است:
. سرطان موضعی: اگر سرطان در کولون منتشر نشده باشد، میزان بقای پنج ساله 91 درصد است.
. سرطان منطقه ای: اگر به غدد لنفاوی یا بافت های مجاور گسترش یافته باشد، میزان بقای پنج ساله 72 درصد است.
. سرطان دور: اگر به غدد لنفاوی دور یا اندام هایی مانند کبد یا ریه ها متاستاز داده گردد، میزان بقای پنج ساله 14 درصد است.
محدودیت های سیستم مرحله بندی
مرحله بندی مهم است و زبان اصلی است که پزشکان برای صحبت با یکدیگر، درک و توجیه کردن درمان استفاده می نمایند، اما سرطان همواره از قوانین مرحله بندی پیروی نمی نماید.
سرطان، کتاب های درسی را نمی خواند. اگرچه درست است که سرطان کولون در مراحل اولیه از نظر پاسخ به درمان و زنده ماندن پیش آگهی بهتری دارد، اما سرطان کولون مرحله 4 به طور حتمی تهدیدنماینده زندگی نیست.
بسیار مهم است که با پزشک خود در خصوص بهترین روش درمان تومور خاص و مشخصات مولکولی آن صحبت کنید تا بتوانید بهترین مراقبت های ممکن را داشته باشید.
منبع: همگردی