در بازار جهانی تجهیزات پزشکی کرونا چه می گذرد؟ - تور آلمان ارزان

همه گیری کووید -19 ناشی از شیوع ویروس تازه کرونا، بزرگ ترین اورژانس بهداشت عمومی در یک نسل است که در دو سال اخیر تجربه شد. از زمان شیوع اولیه این ویروس در ووهان چین در اواخر سال 2019، این عامل بیماری کشنده به سرعت در همه کشورها توسعه یافته و پیامدهای فوری و آشکاری را از نظر تجهیزات پزشکی در سطح دنیا در پی داشته است. با توجه به اهمیت مقابله کشورها با ویروس تازه، تقاضای قابل توجهی برای داروهای حیاتی و تجهیزات تنفسی مصنوعی مانند ونتیلاتور و تجهیزات محافظت شخصی برای متخصصان مراقبت های بهداشتی افزایش یافته است. از طرفی اختلال در فراوری و عرضه این کالاها و بسته شدن بنادر دنیای و موانع حمل ونقل بندری منجر به مشکلاتی در افزایش تقاضای فزاینده برای تجهیزات پزشکی شده است .

طبق گزارش های سازمان بهداشت دنیای، محصولات حیاتی مورد احتیاج برای مقابله با بحران کووید-19، شامل 17 محصول است. از میان اتحادیه اروپا و 19 کشور با بیشترین تعداد موارد ابتلا به این بیماری، 4 کشور ایالات متحده، چین، ژاپن و کره به همراه اتحادیه اروپا، بیشترین سهم واردات محصولات مرتبط با کووید 19 را به خود اختصاص داده اند و عملاً 80 درصد واردات این اقلام مربوط به آنها بوده است. این در حالی است که حجم بالای واردات در بعضی از محصولات مرتبط با کووید، کشورهای درحال توسعه را در برابر سیاست های کشورهای صادرکننده بسیار آسیب پذیر می نماید و منجر به ایجاد اختلال در تأمین احتیاجهای شدید محصولات حیاتی برای کشورهای درحال توسعه خواهد شد.

از طرفی بسیاری از کشورهای درحال توسعه با وضع تعرفه بر واردات محصولات پزشکی مرتبط با کووید -19، از سیستم مراقبت بهداشت مالیات می گیرند که تأثیر این اقدام افزایش قیمت داخلی محصولات اساسی و کاهش رفاه خواهد بود. تعرفه اعمال شده محصولات کلیدی در 20 کشور درحال توسعه به طور میانه بیش از 6 درصد است و حتی تجهیزات محافظت شخصی مانند ماسک و لباس های محافظ شخصی مشمول تعرفه های بالای 10 درصد هستند.

تجارت کالاهای مرتبط با همه گیری کووید-19 در نیمه اول سال 2020، با افزایش 29 درصدی در طی یک سال (سهم رشد واردات 27 درصد و سهم رشد صادرات 31 درصد) به سرعت رشد کرد. در میان این محصولات حیاتی، واردات ماسک تقریباً 2 برابر شده است و با رشد 85 درصدی از 38 میلیارد دلار به 70 میلیارد دلار رسیده و کل ارزش تجارت ماسک نیز 140 میلیارد دلار بوده است.

آنالیز ها نشان می دهد به ترتیب 10 کشور ایالات متحده، آلمان، چین، فرانسه، ژاپن، هلند، انگلستان، ایتالیا، کانادا و بلژیک، در صدر تجارت کالاهای حیاتی مرتبط با کووید-19 هستند و این 10 کشور بیش از 72 درصد صادرات دنیا را به خود اختصاص داده اند. بعلاوه ارزش صادرات چین در مورد محصولات حیاتی کووید -19، از 18 میلیارد دلار در نیمه اول سال 2019 به 55 میلیارد دلار در نیمه اول سال 2020 (رشد 3 برابر) رسیده است.

در این میان، ایالات متحده به عنوان واردکننده اصلی کالاهای پزشکی مهم مربوط به کووید-19 در دنیا شناخته شده است و از ژانویه تا ژوئن 2020، کالاهای پزشکی به ارزش 36 میلیارد دلار وارد نموده است که 19 درصد از کل واردات کالاهای پزشکی مربوط به کووید-19 را شامل می گردد. بعلاوه کشور آلمان در رده دوم (ارزش 17 میلیارد دلار معادل با 9 درصد از کل واردات) سپس چین (12 میلیارد دلار، معادل 6 درصد از کل واردات) در رده سوم واقع شده است. البته چین بهترین تأمین کننده ماسک صورت در دنیا است که 56 درصد ارزش کل صادرات دنیا را تشکیل می دهد.

بر اساس یکی از پژوهش های اخیر موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی ایران، تجارت محصولات دارویی و پزشکی ایران با تأکید بر محصولات مرتبط با کرونا در سال 2017-2018 بالغ بر 9.6 میلیارد دلار بوده که 60 درصد آن مربوط به واردات و 40 درصد مربوط به صادرات بوده و سهم یک درصدی محصولات مرتبط با کرونا در صادرات غیرنفتی و سهم 4.4 درصدی آنها درکل واردات کشور بیانگر اهمیت نسبی بالای این محصولات است.

نکته حائز اهمیت این است که 30 درصد از تجارت ایران در محصولات مرتبط با کرونا، اختصاص به کشورهای همسایه دارد به طوری که کشورهای مذکور سهم حدود 85 درصدی در صادرات (380 میلیون دلار از 445 میلیون دلار کل صادرات) و 22 درصدی در واردات (564 میلیون دلار از 2.5 میلیارد دلار احتیاج وارداتی) ایران دارند.

بعلاوه از صادرات حدود 24 میلیارد دلاری ایران به کشورهای همسایه، سهم محصولات مرتبط با کرونا معادل 1.6 درصد بوده و درعین حال، تمرکز 80 درصدی صادرات ایران در بخش تجهیزات محافظت شخصی است که این بخش تنها 10 درصد از احتیاجهای بازار کشورهای همسایه را تشکیل می دهد؛ بنابراین آنالیز ساختار صادرات ایران بیانگر فعالیت بنگاه های فراوریی و صادراتی محصولات مرتبط با کرونا در حوزه های بااهمیت کمتر از لحاظ ارزش افزوده و پیچیدگی محصول است که تداوم این فرایند به بدتر شدن رابطه مبادله در صنعت محصولات دارویی -بهداشتی (به طور خاص محصولات مرتبط با بیماری کرونا) به زیان ایران منجر خواهد شد.

متن کامل گزارش آنالیز تجارت تجهیزات پزشکی مرتبط با کووید -19 را اینجا مشاهده کنید.